środa, 5 grudnia 2012

Faza ciemna - wersja skrócona

Faza ciemna to etap fotosyntezy, kiedy światło nie jest potrzebne do jej zajścia aczkolwiek jest to faza zależna od produktów fazy jasnej, czyli tzw. siły asymilacyjnej.


Asymilacja CO2 - w fotosyntezie zachodzi w fazie ciemnej i jest nazywana karboksylacją.

Trzy etapy fazy ciemnej (cykl Calvina):

1. Karboksylacja.
RuBP --- +CO2 ---> heksaza (cukier o 6 at. węgla)

Następnie:
heksaza ---rozpad---> 2 x kwas fosfoglicerynowy PGA

2. Redukcja.
PGA ----> PGAL aldehyd fosfoglicerynowy

3. Regeneracja.
5/6 powstałych cząst. aldehydu przeznaczona jest na odtworzenie akceptora dwutlenku węgla, czyli RuBP.
Natomiast pozostałą 1/6 cząst. możemy uznać jako zysk netto z fotosyntezy.


RuBP - rybulozobifosforan. Karboksylację katalizuje tutaj enzym rubisco.







sobota, 24 listopada 2012

Faza jasna - synteza ATP.

 W poprzednim poście o niecyklicznym transporcie elektronów odszukaj moment, gdy pompowane są jony H+ do wnętrza tylakoidów - z tego miejsca zaczynamy.

Syntaza* ATP:
1. Z powodu wpompowania H+ do tylakoidów następuje ich nadmiar wewnątrz a niedobor na zewnątrz. Występuje więc różnica potencjałów i można tu mówić o miniogniwie organicznym.
2. Jony mogą powrócić tylko kanałami jonowymi. Powracając niosą dużą energię kinetyczną.
3. Energia kinetyczna wprawia w ruch obrotowy inne białka tworzące czynniki sprzęgające.
4. Ruch obrotowy białek pozwala na syntezę ATP oraz uwolnienie powstałych cząsteczek ATP.

*syntaza - to nie jest błąd.

Transport elektronów + syntaza = fosforylacja fotosyntetyczna niecykliczna.


Faza jasna - niecykliczny transport elektronów.

Faza jasna to etap fotosyntezy na którym wytworzona zostaje siła asymilacyjna.

Składniki siły asymilayjnej:
- ATP - magazynuje energię.
- NADPH - stanowi potencjał redukcyjny,

Aby przystąpić do omawiania fazy jasnej musisz wiedzieć coś-niecoś o:
- budowie chloroplastu - które to tylakoidy gran, a która to stroma,
- budowa cząstki chlorofilu,
- budowa fotosystemów,
- fotolizie wody,
- znać mechanizm transportu niecyklicznego i cyklicznego elektronów,
Jeśli masz z tymi rzeczami problem przewiń niżej.

Niecykliczny transport elektronów:

1. Światło pada na liść. Zakładamy też, że roślina ma dostęp do wody.

2. Chloroplasty - w tylakoidach gran układ antenowy cząsteczek chlorofilu fotosystemu PSI kumuluje energię (jest pobudzany).

3. Kiedy energia i elektrony dochodzą do centrum reakcji następuje emisja elektronów. Występuje niedobór elektronów tutaj.
3a. Niedobór uzupełniany jest elektronami z pobudzonego PSII. Występuje niedobór elektronów w PSII.
3b. Niedobór  uzupełniany jest elektronami z fotolizy wody.
 pod wpływem światła H2O ---> 2H+  +  2e-  + 1/2O2
tlen jest uwalniany do atmosfery

4. Emitowane elektrony (oznaczane przeze mnie e-) są odbierane przez tzw. pierwotne akceptory e- (najczęściej są to białka np. ferrodoksyna). Wędrują w łańcuchu przenośników.

5. Z przenośnika e- trafiają na NADP+, następuje redukcja. Pobrane są także jony H+ ze środowiska*.
NADP+  +e-  + H+ ---> NADPH

* jony H+ są pompowane do tylakoidów podczas uzupełniania niedoboru e- w PSI, kiedy to elektrony wędrują z PSII.


_____________________________________________________

Informacje dodatkowe:

 1. Budowa chloroplastu najlepiej jest przedstawiona na załączonym rysunku >tutaj<.
 Pęcherzykowate twory to tylakoidy gran, otoczenie ograniczone podwójną błoną to tzw. stroma. Błona jest podwójna (wew. i zew.) ponieważ wg teorii endosymbiozy chloroplasty  powstały z dawnych autotrofów.  Jeśli myślisz, że ta teoria jest śmieszna przeczytaj >tutaj<. Chloroplasty bowiem są półautonomiczne - mają własne DNA  i rybosomy.

2. Chlorofil to barwnik fotosyntetyczny zdolny do pochłaniania światła słonecznego o określonym zakresie, posiada dwa maksima absorpcji ( zakres światła niebieskiego i czerwonego).
Składa się z:
-układu porfirynowego z centralnym jonem magnezu*,
-długiego łancucha fitolu,
-podstawnika różnego dla chlorofilu a i b.
Chlorofil a i b to typy barwnika, które różnią się nieco pochłanianymi długościami fal. Zielona barwa jest pewnego rodzaju efektem ubocznym jego właściwości.

Inne barwniki fotosyntetyczne to: karetonoidy, fikobiliny.

*to dlatego mając niedobory magnezu należy jeść warzywa zielone (czytaj: warzywa z chlorofilem)

3. Budowa fotosystemu (fotoukładu).
Fotosystem to wiele cząsteczek chlorofilu zgrupowanych razem, aby możliwa była kumulacja energii i przekazywanie elektronów. Energia padająca na chlorofile zostaje przekazywana do następnych, gdzie kumuluje się na zasadzie odwróconej piramidy - jest to nazwane układem antenowym. Na końcu układy znajduje się centrum reakcji, gdzie jest obniżony poziom wzbudzenia. Dzięki temu elektrony stąd mogą zostać emitowane z fotosystemu.



Rodzaje  fotosystemu:
- fotosystem I - PSI,
- fotosystem II - PSII,
Fotoukłady różnią się nieco maksimem absorpcji. W roślinie zawsze występują dwa rodzaje fotosystemu.

4. Fotoliza wody - jest to rozpad wody pod wpływem światła.
Równanie reakcji pod spodem, albo na wiki:
 H2O ---> 2H+  +  2e-  + 1/2 O2

5. Co to jest NADP+ i do czego służy? Rola NADP+, NADPH w fotosyntezie.
 NADP+ to pochodna NAD+, służy jako akceptor elektronów i protonów w efekcie czego powstaje NADPH.
NADP+ + 2H+ + 2e- ---> NADPH

NADPH służy z kolei do późniejszej syntezy cukrów w cyklu Calvina (faza ciemna fotosyntezy).

6. Redukcja - jest to reakcja, w której dany atom(y) przechodzi na niższy stopień utlenienia.
W przypadku fotosyntezy reakcją redukcji jest np. reakcja w punkcie powyżej, czyli redukcja NADP+.




piątek, 16 listopada 2012

Fotosynteza - I'm lovin' it!

1. Co to jest?
Definicja do zrozumienia wg MeMarie:
Jest to skomplikowany i zadziwiająco sprytny proces, który uniezależnia org. samożywne od dostaw energii z innych organizmów. Np. większość roślin nie musi zabijać innych żyjątek, aby je zjeść - one same sobie jedzenie wytwarzają. Jeśli wytwarzają to znaczy, że z mniejszych elementów (dwutlenek węgla, woda, energia z promieniowania) tworzą większe (glukoza) - tzw. "jedzenie". I od razu powiem, że chloroplasty są od wytwarzania a mitochondria od zużywania. Bo najpierw trzeba wyprodukować, żeby to coś zużyć.

Idąc tym tokiem pojmowania fotosyntezy (jako składania małych elementów w duże) nazwijmy elementy początkowe substratami a te już złożone produktami. Jak pewnie zauważyliście przy susbtratach wymieniłam energię, a więc fotosynteza pochłania energię = jest procesem endoenergetycznym (przedrostek endo- zawsze oznacza coś zw. z wnętrzem; tutaj chodzi, że energia jest pobierana, nie uwalniana). Jeśli proces jest endoenergetyczny i ze związków prostych powstają bardziej złożone,to mamy do czynienia z anabolizmem, inaczej syntezą. FotoSYNTEZA, czaimy? :)

Definicja podręcznikowa:
 Jest to anaboliczny proces wiązania energii świetlnej w prostych związkach organicznych (produkt) przy użyciu substratów: dwutlenku węgla i wody.


Jeśli interesuje Cię także temat ATP kliknij >>tutaj<<.

piątek, 17 sierpnia 2012

Idea tak piękna, że warta rozpowszechnienia

Uwaga, uwaga!
Do ambitnych i znających mniej więcej angielski. Rozprzestrzeniam dobrą nowinę jaką jest znalezienie w Internecie niezwykłej okazji do darmowej edukacji.

https://www.coursera.org/courses

Tutaj mamy listę kursów na przeróżne tematy, które są prowadzone przez profesorów najlepszych amerykańskich uniwerkow for free. Nauka online w formie oglądania video i pisania testów sprawdzających.

Wypróbowane, sprawdzone, polecone :)

sobota, 28 lipca 2012

Tkanka łączna oporowa - podział, funkcje, budowa.

 Tkanka oporowa:
- chrzęstna (szklista, sprężysta, włóknista);
- kostna,

Funkcje tkanki oporowej:
- bierny układ ruchu,
- magazynuje sole mineralne, wapń,
- f. krwiotwórcza,
- ochrona narządów przed uszkodzeniem,

W każdej z tkanek oporowych występuje tkanka twórcza i gubna, która w przypadku uszkodzenia zanika i odtwarza się jako nowa.
Chrzęstna: chondroklasty (chrząstkogubna), chondroblasty (chrząstkotwórcza),
Kostna: osteoklasty (kościogubne), osteoblasty (kościotwórcze)

Oznacza to duże możliwości regeneracyjne obu tkanek.

Tkanka chrzęstna szklista - występuje u wszystkich kręgowców w początkowym stadium rozwoju, służy bowiem jako szkielet. Potem w miarę rozwoju przestaje wystarczać i jest zastępowana przez tkankę kostną. U niektórych zwierząt jednak pozostaje i nadal pełni taką funkcję. U człowieka pokrywa powierzchnie stawowe, buduje oskrzela, nagłośnię, nos, chrzęstną część żeber.

Tkanka chrzęstna sprężysta - jej główne miejsca występowania to małżowiny uszne, ze względu na właściwości akustyczne jej włókien.

Tkanka chrzęstna włóknista - bardzo wytrzymała ze względu na obecność włókien kolagenowych. Występowanie: krążki międzykręgowe, ścięgna i miejsca przyczepu ich do kości.


sobota, 21 lipca 2012

Wybieg w przyszłość - nukleotydy i kwasy DNA, RNA.

Podstawa genetyki, czyli co znajduje się w jądrze komórkowym i z czego jest to zbudowane.
Myślę że niektórym może wyjaśnić coś niecoś.
Proszę >tutaj< na tzw. blogu pomocniczym ;)

Z doświadczenia wiem jak ważna jest nomenklatura i to aby jej nie mylić. A przy ogromie materiału do nauki bywało to ciężkie. Dlatego dopisałam potencjalnych 'mylników' do nazwy nukleotyd.


Nauki przyrodnicze ogółem to najbardziej niesamowite dziedziny zainteresowań: tajemnicze, dynamiczne i piękne. Czasem jestem pod wrażeniem postępu jaki się dokonuje lub też genialnych myśli, fantazyjnych teorii naukowców. Należy się im za to szacunek i sceptycyzm w stosunku do różnych zabobonów, duchów i innych głupot. Nie po to spędzają życie na udowadnianiu swoich tez, aby istniała ciemna masa wierząca nadal w zjawiska nigdy nie zweryfikowane, rodem z afrykańskich plemion.

 Pozdrawiam  młodych Biologów ;)

środa, 18 lipca 2012

Tkanki łączne właściwe - podział, budowa, funkcje i występowanie.

Tkanki łączne właściwe

 Podział:
- wiotka,
- zbita,
- tłuszczowa,
- siateczkowata,


Cechy:
- brak twardej substancji międzykomórkowej,
- duże możliwości regeneracji,
- znaczny udział w metabolizmie ustroju,

Funkcje:
- chroni tkanki i narządy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
- chroni organizm przed uszkodzeniami chemicznymi,
- transportuje substancje odżywcze i metabolity,

Wiotka(luźna) - zawiera wł. retikulinowe, powszechna w organizmie, tworzy błony śluzowe, otacza naczynia, nerwy, mięśnie; wraz z tkanką tłuszczową tworzy warstwę podskórną.

Zbita(włóknista) - zawiera wł. kolagenowe, ułożone regularnie budują ścięgna, rozcięgna i torebki stawowe; ułożone nieregularnie buduje skórę właściwą.



Tłuszczowa - zbudowana z komórek tłuszczowych, gromadzi zapasy organizmu przy długotrwałej nadwyżce substancji odżywczych, pełni też rolę termoizolatora.

Siateczkowata - zawiera wł. retikulinowe, buduje zręby gruczołów, węzłów chłonnych, szpiku kostnego.

sobota, 7 lipca 2012

Tkanka łączna - cechy i rodzaje włókien białkowych.

Podział tkanki łącznej:

1. Właściwa:

- wiotka,
- zbita,
- tłuszczowa,
- siateczkowata,

2. Oporowa:

- chrzęstna,
- kostna,

3. Krew i limfa.


Ogólna charakterystyka tkanki łącznej:
- bardzo zróżnicowana,
- obecna istota międzykomórkowa (śluzowata lub twarda),
- posiada włókna białkowe,
- przypałowa do ogarnięcia,

Rodzaje włókien białkowych i ich cechy:
1. Włókna kolagenowe - zbudowane z kolagenu, bardzo odporne na rozrywanie, występuje w: ścięna, chrząstki, kości.
2. Włókna sprężyste (elastyczne) - zbudowane z elastyny, odporne na rozciąganie, mało odporne na rozrywanie, występuje w: ścianach naczyń krwionośnych, chrząstce sprężystej.


3. Włókna retikulinowe - zbudowane z retikuliny, delikatne, występują w: zrębie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony.

piątek, 6 lipca 2012

Tkanka mięśniowa - podział, cechy i krótko o ruchu.

Cechy tkanki mięśniowej:
- zdolność do aktywnego kurczenia się, umożliwia ruch,
- składa się z włókien mięśniowych,
- nie ma własnej substancji międzykomórkowej, kom. ściśle ułożone (umożliwia to ruch),
- małe zdolności regeneracji,
- komórki posiadają jądra,

Podział tkanki mięśniowej:
-tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa,
-tkanka poprzecznie prążkowana serca,
-tkanka gładka,

Pojedyncza komórka mięśniowa (obojętnego typu) to włókno mięśniowe.

Zaczynając omawiać tkanki mięśniowe (jak i ogólnie) należy zwrócić uwagę na logikę. Coś wynika z czegoś zawsze. Np. mamy komórki mięśniowe, które muszą tworzyć sprawne mięśnie. Sprawne mięśnie tzn. szybkie skurcze. Szybkie skurcze tzn. potrzeba dużej energii. Duża energia - dużo mitochondriów i tlenu. Tlen - trzeba dobrze ukrwić tkankę. See?
Za bezmyślne wkuwanie grozi ban, bo nie po to tego bloga piszę goddamit :P

W jaki sposób odbywa się ruch?
 Poprzez skrócenie sarkomeru. Włókna wnikają między siebie, przez co mięsień ulega skurczeniu i naciąga odpowiednie kości (bierny układ ruchu), powodując np. zgięcie ręki. Tak jest w przypadku tkanki poprzecznie prążkowanej szkieletowej....


Ad.

Tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa.

Funkcje:
- aktywny układ ruchu (wraz z układem szkieletowym umożliwia ruch),

Każda pojedyncza komórka to, jak już wspomnieliśmy, włókno mięśniowe.W ich cytoplazmie znajduje się bardzo dużo białek kurczliwych, czyli tzw. filamentów. Wiele filamentów tworzy miofibryle. Ich naprzemienne, regularne ułożenie skutkuje poprzecznym prążkowaniem, natomiast zachodzenie ich na siebie umożliwia skurczenie się włókna.

Rodzaje filamentów:
-cienkie - aktynowe (jasne),
-grube - miozynowe (ciemne),

Organelle:
Komórki więc muszą produkować dużą ilość energii a co jest siłownią komórki? Oczywiście...mitochondrium. Dlatego też te tkanki mają bardzo dużą ilość mitochondriów.Jak również jąder komórkowych.

Ukrwienie:
Wiąże się to automatycznie z przymusem bardzo dobrego dotlenienia, aby dostarczyć tlen do mitochondirum. Krew jest nośnikiem tlenu, więc są bardzo dobrze ukrwione.
Ponadto komórki są ze sobą połączone a walcowate włókna ułożone równolegle - wszystko po to, aby impuls rozprzestrzeniał się szybciej i skurcz mięśni był silniejszy.

Skurcze:
 Zależne od naszej woli, szybkie. Mięśnie szybko się męczą.



Tkanka poprzecznie prążkowana serca.



Funkcje:
- umożliwienie pracy serca,


Jak zwykle wychodzimy od funkcji, czyli jaka powinna być ta tkanka, aby dobrze się spełniała w swojej roli. Pamiętajmy, że skurcze serca nie są tak silne jak naszego bicepsu oraz serce kurczy się we wszystkie strony a nie podłużnie jak wcześniej.


Organelle:
Komórka nie potrzebuje już aż tyle energii - mniej mitochondriów, jądro jedno lub dwa.

Ukrwienie:
Ukrwienie dobre, jednak ważniejszą rzeczą jest kształt komórek - są rozwidlone, połączone z sąsiednimi (ruch w kilku kierunkach).

Skurcze:
Niezależne od naszej woli (nie możemy sobie sami postanowić zatrzymać serce), średnio szybko się kurczą jak i średnio szybko męczą.




 Tkanka gładka. 


Funkcje:
- praca narządów wewnętrznych, np. żołądek,
- u płazińców, nicieni i pierścienic stanowi układ ruchowy,

Ciężkie warunki - trzeba pracować stale, czasem bez dostępu tlenu...no i nie kurczyć się na zawołanie, anorektyczki by tego nadużywały.

Organelle:
Jądra pojedyncze, dużo mniej filamentów.


Kształt komórek wrzecionowaty, tworzą jakby błonę mięśniową.

Skurcze:
Niezależne od naszej woli, powoli się kurczą i powoli męczą.






Podział tkanek zwierzęcych + tkanka nabłonkowa.

Witam Wszystkich ponownie;)) Jedziemy z tkankami...

_________________________________

Tkanki zwierzęce - podział wg budowy :

1. Nabłonkowa.

2. Łączna.

3. Mięśniowa,

  4. Nerwowa i glejowa.


Tkanka zwierzęca - zespół komórek wywodzących się z jednego listka zarodkowego, mających jednolity charakter i spełniających w organizmie specyficzne funkcje.

___________________________

Funkcje tkanki nabłonkowej (ogólnie):
- warstwa graniczna między organizmem a środowiskiem zewnętrznym,
- uczestniczy w wymianie gazowej (u płazów bezpośrednio przez skórę lub u kręgowców w pęcherzykach płucnych),
- uczestniczy w wydalaniu (wspomaganie pracy pęcherza poprzez pot),
- wyścieła narządy,
- buduje niektóre narządy, gruczoły np. wątroba,
- chroni ciało przed uszkodzeniem mechanicznym lub innym,
- ułatwia odbiór bodźców zewnętrznych,
- zabezpiecza przed utratą wody,
- inne, zależnie od rodzaju tkanki...


Ważne cechy nabłonków!
Nieunaczynione (oprócz skóry płazów), zdolne do podziałów. Wręcz duże możliwości regeneracyjne (znaczenie także ma prostota budowy). Każda z tkanek ma błonę podstawną, która spaja komórki ze sobą, nadaje im kształt i transportuje substancje. Praktycznie brak substancji międzykomórkowej. Substancje odżywcze czerpią z położonej głębiej tkanki łącznej.
Bezkręgowce - wyst. tylko nabłonek jednowarstwowy.
Kręgowce -  nabłonek jednowarstwowy i wielowarstowy.


Tkanki nabłonkowe powstają z różnych listków zarodkowych zależnie od grupy systematycznej:
- z ektodermy powstaje naskórek i nabłonek przedniego i tylnego odcinka układu pokarmowego,
- z endodermy powstaje nabłonek środkowej części układu pokarmowego, płuc,
- z mezodermy powstaje nabłonek wyściełający naczynia krwionośne,


Sposoby wydzielania komórkowego:
- merokrynowo - górna część wydziela substancje bez uszkodzenia komórki,
- apokrynowo - część komórki odrywa się wraz z wydzieliną, następuje regeneracja,
- holokrynowo - cała zawartość komórki zamienia się w wydzielinę, śmierć komórki,


Ogółem wyróżnia się więcej tkanek, ale no bez przesady...nie będziemy wszyskich się uczyć ej :)


_______________________


Podział tkanki nabłonkowej wg funkcji:
   - pokrywający, np. naskórek,
  - gruczołowy, np. gruczoły potowe skóry,
  - zmysłowy, np. siatkówka oka,
  - wchłaniający, np. wnętrze jelit,
  - ruchowy, np. nabłonek migawkowy,
  - rozrodczy, np. w kanalikach nasiennych jąder (z niego powstają gamety),



Tkanka nabłonkowa (podział wg budowy):
a) jednowarstwowy
-płaski,
-sześcienny,
-walcowaty
-wielorzędowy,

b) wielowarstwowy
-płaski,
-przejściowy,


Ad.

  • Jednowarstwowy płaski:
Jest najcieńszy - płaskie komórki, o jądrach rozmieszczonych centralnie. Jakie
to nam daje możliwości? Nie utrudnia przenikania np. gazów oddechowych.

DLATEGO -> Występowanie: naczynia krwionośne, pęcherzyki płucne, torebki ciałek
nerkowych (tzw. torebki Bowmana).
Funkcje:
- filtracja,
- bierny transport gazów oddechowych(czyli tlen i dwutlenek węgla),
- transport innych substancji,



  • Jednowarstwowy sześcienny:
Nieco grubszy, ale także nie utrudnia wydzielania/wchłaniania. Komórki
sześcienne o centralnie położonym jądrze.

Występowanie: końcowe odcinki gruczołów, pęcherzyki tarczycy, kanaliki nerkowe.
Funkcje:
- wydzielnicza,
- czynny transport jonów,



  • Jednowarstwowy walcowaty:
Komórki o kształcie zbliżonym do graniastosłupów, jądra umieszczone u ich
podstawy. Bardzo ważną cechą jest fakt, że w górnej części powierzchniowej może
posiadać kosmki lub rzęski. Coś Ci się może kojarzy?
Tak, mikrokosmki z jelita grubego do wchłaniania substancji odżywczych. Jeśli ma
rzęski to występuje np. w jajowodach. Otóż komórka jajowa podczas cyklu
przemieszcza się właśnie w ten sposób - jest przesuwana tymi rzęskami.

A WIĘC -> Występowanie: jajowody, jelito grube.
Funkcja:
- wchłanianie,
- wydzielanie,
- transport, np. kom. jajowej,

Ale uwaga, pamiętaj że jeszcze jeden typ może mieć rzęski...



  • Jednowarstwowy wielorzędowy:
Komórki niereguralne, niektóre klinowate o różnym rozmieszczeniu jąder, co
powoduje złudzenie wielowarstwowości podczas badania mikroskopem. Stąd nazwa.
Jak już wspomniałam, na powierzchni posiada rzęski.
Występowanie: tzw. nabłonek migawkowy w drogach oddechowych (rzęski oczyszczają i ogrzewają wpływające powietrze).




  • Wielowarstwowy płaski:
Kilka warstw płaskich komórek o intensywniejszych podziałach niż gdziekolwiek
indziej. Należy wspomnieć o warstwie rozrodczej, gdzie właśnie komórki się dzielą. Podczas gdy wierzchnie warstwy się złuszczają. Co z tego mamy wywnioskować? Będzie tam, gdzie jest narażony na ścieranie i uszkadzanie....
Występowanie:jama ustna, pochwa, odbyt.
powierzchnia skóry (czyli nieunaczyniony i nieunerwiony naskórek).




  • Wielowarstwowy przejściowy:
Komórki mają niezwykłe właściwości zmiany swojego kształtu, dzięki czemu mogą się łatwo rozciągać.
Występowanie: drogi moczowe.


wtorek, 13 marca 2012

Mało czasu do matury - co robić? Nie zdążę!

 Przede wszystkim - bez paniki.
1. Zachowaj pozytywne myślenie. 
Uważasz, że to bzdura? Nieprawda! Mając w głowie ciągle złe myśli, nastawiamy się na porażkę = programujemy się na porażkę. Każdy człowiek sukcesu myślał właśnie o nim - o sukcesie, nie porażce. Ponadto w złym humorze i ze złym nastawieniem spadają nasze możliwości nauki. Uczymy się gorzej, wolniej i krótkotrwale. Pozbądź się złych emocji.

2. Ustal cel.
Żaden samochód nie dojedzie do celu bez jego jasnego określenia. Ty musisz sobie wyobrazić, że jesteś takim samochodzikiem. Weź kartkę i napisz na ile chcesz napisać maturę. Napisz, jak myślisz, na ile Cię stać a potem podnieś trochę poprzeczkę, aby było to wyzwaniem.

3. Określ drogę.
Najważniejsza część porad: przejrzyj materiał i zobacz co masz do nauczenia/przećwiczenia/przypomnienia. Zwróć uwagę na to, czego najbardziej się boisz - jakich zadań. I zaakceptuj fakt, że nie unikniesz ich - musisz się tego nauczyć ponieważ zawsze Cię to będzie hamować. Wypisz te działy na kartce a następnie określ ile czasu może zająć Ci ich powtórzenie. Stopniowo wykreślaj z listy.
Z biologii najważniejszymi działami są: oddychanie, fotosynteza, genetyka, układy człowieka, ogólna charakterystyka danych linii rozwojowych, tkanki. To umieć musisz.

4. Bez wymówek.
Nie obchodzi mnie gadanie, że nie masz dzisiaj siły, że jutro, że ulubiony serial, że słońce, że impreza, że dużo masz nauki, że nauczyciele cisną....olej to. Liczy się tylko Twoja matura i to jest Twój priorytet.
Mi bardzo często nie chce się uczyć, to jest taka jakaś wrodzona cecha ucznia. Dlatego musisz się zmusić. Co z tego, że usypiasz nad książkami - ja też usypiałam, ale zawsze po przebudzeniu dalej szłam do nauki. Zauważ jak wiele rzeczy możesz przesunąć w czasie, kiedy już napiszesz egzamin. Wszystko to odrobisz i będzie jeszcze cieplej i jeszcze więcej znajomych na imprezę i jeszcze więcej czasu na ulubione filmy. Co do nauki w szkole to moje zdanie jest dosyć kontrowersyjne...otóż ja uczyłam się tylko tego, co mi było potrzebne. Bieżący materiał - tak...ale jeśli przyda Ci się na maturze. Na resztę szkoda czasu.

5. Wykorzystuj czas niewykorzystywany.
Czyli jeśli czekasz na coś, jedziesz samochodem, pociągiem - miej ze sobą książkę i powtarzaj. Niech materiał będzie z Tobą wszędzie, na ten czas musicie być nierozłączni. Wiem, że to brzmi szalenie, ale to naprawdę działa. Możesz się czegoś nauczyć w czasie, kiedy normalnie gapiłbyś/gapiłabyś się bez sensu w szybę.

6. Daj mózgownicy odpocząć.
Kiedy relaks to relaks. A kiedy nauka to nauka. Ale zdecydowanie uważaj z tym relaksem, bo łatwo zaburzyć odpowiednie proporcje między nim a nauką. Odpoczynek jest ważny. Jeszcze ważniejszy jest sen, ponieważ wtedy mózg układa sobie wszystkie nowe informacje i utrwala je. Braki snu skutkują poblemami z koncentracją, pamięcią i nastrojem. Nie warto zarywać nocki.

Może masz jakieś uwagi? Swoje sposoby? Zapraszam do skomentowania.

Powodzenia Towarzysze.

sobota, 4 lutego 2012

.::Gąbki::.

Tryb życia: osiadły.
Występowanie: głównie wody morskie.



Budowa gąbek
 Kształtem gąbki przypominają dzban o różnej szerokości otworu. Na tej postawie wyróżnia się 3 typy gąbek.
1. Ascon.
2. Sycon.
3. Leucon.

Każdy z typów posiada tzw. ostie (pory), którymi woda wędruje do środka - do jamy ciała. Ostie mają budowę prostą lub tworzą dosyć skomplikowane kanały. Po kolei....

Z jakich komórek zbudowane są gąbki?
- mezoglea - bezpostaciowa substancja, wypełniająca wnętrze gąbek;
- pinakocyty - zewnętrzne komórki, okrywające po prostu gąbki;
- choanocyty (kom. kołnierzykowe) - nazwę zawdzięczają swojej budowie: kołnierzyk i wystająca witka, która wprawiona w ruch "pompuje wodę" poprzez kanaliki, nie mylić z chondrocytami (kom. chrzęstna)! Odpowiedzialne są również za trawienie - to na kołnierzykach osadza się organiczna, wodna zawiesina, trawienie zachodzi na zasadzie endocytozy;
- amebocyty - zdolne do przekształcania się w inne typy komórek (np. gamety), poruszają się ruchem pełzakowatym;

Oprócz różnego rodzaju komórek występują również skleryty (spikule), które pełnią funkcję szkieletu wewnętrznego gąbek. Zbudowane są naajczęściej z węglanu wapnia, sponginy, krzemionki.

Rozmnażanie gąbek - występuje rozwój złożony, ponieważ obecna jest pływająca larwa. Nie ma gonad, gamety powstają w mezoglei i tu także zachodzi zapłodnienie kom. jajowych.

Co charakterystycznego?
REGENERACJA. Bardzo duże zdolności regeneracji. Komórki nie tracą zdolności do podziałów i są ponadto totipotencjalne, co oznacza, że mogą się zamieniać w różne typy komórek. To tak jakby u nas kom. skóry zdecydowały, że chcą zostać kom. nerwową. Sprawia to, że nie ma raczej tutaj mowy o typowych tkankach.


Znaczenie gąbek:
- filtrują wodę, oczyszczając ją z detrytusu, bakterii, planktonu,
- biologiczne wskaźniki czystości wody (coś jak porosty w stosunku do powietrza),
- popularne są również jako naturalne gąbki do kąpieli,

poniedziałek, 23 stycznia 2012

Schemat rozwoju zarodkowego zwierząt.

Prawo biogenetyczne mówi, że zarodki w czasie rozwoju powtarzają rozwój ewolucyjny, tzn. filogenezę organizmów. W rzeczywistości tak nie jest, aczkolwiek rozwój jest bardzo podobny. Jaśniej mówiąc, to na przykładzie człowieka najpierw jest on pojedynczą komórką, potem organizmem wielokomórkowym (podziały zygoty), następnie miał być podobny do kolejnych grup systematycznych np. gadów, ptaków...co prawda mamy zaczątki ogona, ale nie jest to tak, że nasz rozwój  w brzuchu mamy to zapis historii ewolucji.
FAKTEM z tego wszystkiego jest to, iż mając kilka zarodków na określonym poziomie rozwoju, ciężko jest stwierdzić gatunek.


Ogólny rozwój zarodkowy:
GAMETY męska i żeńska
---zapłodnienie--->
ZYGOTA
---bruzdkowanie--->
MORULA --->
BLASTULA
---gastrulacja (wykształcanie gastruli)--->
GASTRULA =org. o 2 listkach zarodkowych (ektoderma, endoderma(u roślin też były listki zarodkowe stąd 1 i 2liścienne)).

I stoimy na rozdrożu. Jedna droga to PIERWOUSTE, druga to WTÓROUSTE. I tu i tu wytwarza się potem trzeci listek zarodkowy, tzw. mezoderma.

Różnice....Jak sama nazwa wskazuje 'pierwouste', czyli tam gdzie pierwotnie były "usta", tam pozostał otwór gębowy a na drugim końcu jelita jest odbyt. Pojawia się tu pojęcie "celoma".
Celoma to wtórna jama ciała, stworzona przez odkładające się komórki mezodermy pomiędzy ekto i endodermą. Mezoderma tworzy powiększający się pęcherzyk...i mamy celomę.
 Wtórouste to organizmy, których jama gębowa tworzy się po drugiej stronie gastruli (czyli wpuklenia utworzonego podczas gastrulacji), natomiast odbyt...no cóż, kształtuje się w miejscu gastruli lub w pobliżu. Wtórouste to np. szkarłupnie (popularne rozgwiazdy), strunowce ( lancetnik - początki kręgosłupa).

LISTKI ZARODKOWE:

1. Ektoderma zamienia się w:
wszystko co "ekto"=zewnętrzne, czyli nabłonki okrywające ciało i końcowy oraz początkowy odcinek przewodu pokarmowego; skoro nabłonki to także wytwory naskórka, czyli włosy, pazury; dalej narządy zmysłów i cały układ nerwowy.

2. Mezoderma zamienia się w:
nabłonki celomy; tkankę łączną, w tym krew + cały ukł. krwionośny i limfatyczny; układy: mięśniowy, wydalniczy (czyli ten od siku!! Odchody już z pokarmowego i zapamiętać sobie!), rozrodczy; I UWAGA: skóra właściwa.

3. Endoderma zamienia się w:
nabłonki środkowej części przewodu pokarmowego + gruczoły trawienne; nabłonek płuc.

c.d.n.
W następnym odcinku żyworodność, jajożyworodność...itp. A potem gąbki :)