Tkanka łączna oporowa - podział, funkcje, budowa.

 Tkanka oporowa:
- chrzęstna (szklista, sprężysta, włóknista);
- kostna,

Funkcje tkanki oporowej:
- bierny układ ruchu,
- magazynuje sole mineralne, wapń,
- f. krwiotwórcza,
- ochrona narządów przed uszkodzeniem,

W każdej z tkanek oporowych występuje tkanka twórcza i gubna, która w przypadku uszkodzenia zanika i odtwarza się jako nowa.
Chrzęstna: chondroklasty (chrząstkogubna), chondroblasty (chrząstkotwórcza),
Kostna: osteoklasty (kościogubne), osteoblasty (kościotwórcze)

Oznacza to duże możliwości regeneracyjne obu tkanek.

Tkanka chrzęstna szklista - występuje u wszystkich kręgowców w początkowym stadium rozwoju, służy bowiem jako szkielet. Potem w miarę rozwoju przestaje wystarczać i jest zastępowana przez tkankę kostną. U niektórych zwierząt jednak pozostaje i nadal pełni taką funkcję. U człowieka pokrywa powierzchnie stawowe, buduje oskrzela, nagłośnię, nos, chrzęstną część żeber.

Tkanka chrzęstna sprężysta - jej główne miejsca występowania to małżowiny uszne, ze względu na właściwości akustyczne jej włókien.

Tkanka chrzęstna włóknista - bardzo wytrzymała ze względu na obecność włókien kolagenowych. Występowanie: krążki międzykręgowe, ścięgna i miejsca przyczepu ich do kości.

Wybieg w przyszłość - nukleotydy i kwasy DNA, RNA.

Podstawa genetyki, czyli co znajduje się w jądrze komórkowym i z czego jest to zbudowane.
Myślę że niektórym może wyjaśnić coś niecoś.
Proszę >tutaj< na tzw. blogu pomocniczym ;)

Z doświadczenia wiem jak ważna jest nomenklatura i to aby jej nie mylić. A przy ogromie materiału do nauki bywało to ciężkie. Dlatego dopisałam potencjalnych 'mylników' do nazwy nukleotyd.


Nauki przyrodnicze ogółem to najbardziej niesamowite dziedziny zainteresowań: tajemnicze, dynamiczne i piękne. Czasem jestem pod wrażeniem postępu jaki się dokonuje lub też genialnych myśli, fantazyjnych teorii naukowców. Należy się im za to szacunek i sceptycyzm w stosunku do różnych zabobonów, duchów i innych głupot. Nie po to spędzają życie na udowadnianiu swoich tez, aby istniała ciemna masa wierząca nadal w zjawiska nigdy nie zweryfikowane, rodem z afrykańskich plemion.

 Pozdrawiam  młodych Biologów ;)

Tkanki łączne właściwe - podział, budowa, funkcje i występowanie.

Tkanki łączne właściwe

 Podział:
- wiotka,
- zbita,
- tłuszczowa,
- siateczkowata,


Cechy:
- brak twardej substancji międzykomórkowej,
- duże możliwości regeneracji,
- znaczny udział w metabolizmie ustroju,

Funkcje:
- chroni tkanki i narządy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
- chroni organizm przed uszkodzeniami chemicznymi,
- transportuje substancje odżywcze i metabolity,

Wiotka(luźna) - zawiera wł. retikulinowe, powszechna w organizmie, tworzy błony śluzowe, otacza naczynia, nerwy, mięśnie; wraz z tkanką tłuszczową tworzy warstwę podskórną.

Zbita(włóknista) - zawiera wł. kolagenowe, ułożone regularnie budują ścięgna, rozcięgna i torebki stawowe; ułożone nieregularnie buduje skórę właściwą.

Tłuszczowa - zbudowana z komórek tłuszczowych, gromadzi zapasy organizmu przy długotrwałej nadwyżce substancji odżywczych, pełni też rolę termoizolatora.

Siateczkowata - zawiera wł. retikulinowe, buduje zręby gruczołów, węzłów chłonnych, szpiku kostnego.

Tkanka łączna - cechy i rodzaje włókien białkowych.

Podział tkanki łącznej:

1. Właściwa:

- wiotka,
- zbita,
- tłuszczowa,
- siateczkowata,

2. Oporowa:

- chrzęstna,
- kostna,

3. Krew i limfa.

Ogólna charakterystyka tkanki łącznej:
- bardzo zróżnicowana,
- obecna istota międzykomórkowa (śluzowata lub twarda),
- posiada włókna białkowe,
- przypałowa do ogarnięcia,

Rodzaje włókien białkowych i ich cechy:
1. Włókna kolagenowe - zbudowane z kolagenu, bardzo odporne na rozrywanie, występuje w: ścięna, chrząstki, kości.
2. Włókna sprężyste (elastyczne) - zbudowane z elastyny, odporne na rozciąganie, mało odporne na rozrywanie, występuje w: ścianach naczyń krwionośnych, chrząstce sprężystej.

3. Włókna retikulinowe - zbudowane z retikuliny, delikatne, występują w: zrębie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony.

Tkanka mięśniowa - podział, cechy i krótko o ruchu.

Cechy tkanki mięśniowej:
- zdolność do aktywnego kurczenia się, umożliwia ruch,
- składa się z włókien mięśniowych,
- nie ma własnej substancji międzykomórkowej, kom. ściśle ułożone (umożliwia to ruch),
- małe zdolności regeneracji,
- komórki posiadają jądra,

Podział tkanki mięśniowej:
-tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa,
-tkanka poprzecznie prążkowana serca,
-tkanka gładka,

Pojedyncza komórka mięśniowa (obojętnego typu) to włókno mięśniowe.

Zaczynając omawiać tkanki mięśniowe (jak i ogólnie) należy zwrócić uwagę na logikę. Coś wynika z czegoś zawsze. Np. mamy komórki mięśniowe, które muszą tworzyć sprawne mięśnie. Sprawne mięśnie tzn. szybkie skurcze. Szybkie skurcze tzn. potrzeba dużej energii. Duża energia - dużo mitochondriów i tlenu. Tlen - trzeba dobrze ukrwić tkankę. See?
Za bezmyślne wkuwanie grozi ban, bo nie po to tego bloga piszę goddamit :P

W jaki sposób odbywa się ruch?
 Poprzez skrócenie sarkomeru. Włókna wnikają między siebie, przez co mięsień ulega skurczeniu i naciąga odpowiednie kości (bierny układ ruchu), powodując np. zgięcie ręki. Tak jest w przypadku tkanki poprzecznie prążkowanej szkieletowej....


Ad.

Tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa.

Funkcje:
- aktywny układ ruchu (wraz z układem szkieletowym umożliwia ruch),

Każda pojedyncza komórka to, jak już wspomnieliśmy, włókno mięśniowe.W ich cytoplazmie znajduje się bardzo dużo białek kurczliwych, czyli tzw. filamentów. Wiele filamentów tworzy miofibryle. Ich naprzemienne, regularne ułożenie skutkuje poprzecznym prążkowaniem, natomiast zachodzenie ich na siebie umożliwia skurczenie się włókna.

Rodzaje filamentów:
-cienkie - aktynowe (jasne),
-grube - miozynowe (ciemne),

Organelle:
Komórki więc muszą produkować dużą ilość energii a co jest siłownią komórki? Oczywiście...mitochondrium. Dlatego też te tkanki mają bardzo dużą ilość mitochondriów.Jak również jąder komórkowych.

Ukrwienie:
Wiąże się to automatycznie z przymusem bardzo dobrego dotlenienia, aby dostarczyć tlen do mitochondirum. Krew jest nośnikiem tlenu, więc są bardzo dobrze ukrwione.
Ponadto komórki są ze sobą połączone a walcowate włókna ułożone równolegle - wszystko po to, aby impuls rozprzestrzeniał się szybciej i skurcz mięśni był silniejszy.

Skurcze:
 Zależne od naszej woli, szybkie. Mięśnie szybko się męczą.

Tkanka poprzecznie prążkowana serca.

Funkcje:
- umożliwienie pracy serca,


Jak zwykle wychodzimy od funkcji, czyli jaka powinna być ta tkanka, aby dobrze się spełniała w swojej roli. Pamiętajmy, że skurcze serca nie są tak silne jak naszego bicepsu oraz serce kurczy się we wszystkie strony a nie podłużnie jak wcześniej.


Organelle:
Komórka nie potrzebuje już aż tyle energii - mniej mitochondriów, jądro jedno lub dwa.

Ukrwienie:
Ukrwienie dobre, jednak ważniejszą rzeczą jest kształt komórek - są rozwidlone, połączone z sąsiednimi (ruch w kilku kierunkach).

Skurcze:
Niezależne od naszej woli (nie możemy sobie sami postanowić zatrzymać serce), średnio szybko się kurczą jak i średnio szybko męczą.

 Tkanka gładka. 

Funkcje:
- praca narządów wewnętrznych, np. żołądek,
- u płazińców, nicieni i pierścienic stanowi układ ruchowy,

Ciężkie warunki - trzeba pracować stale, czasem bez dostępu tlenu...no i nie kurczyć się na zawołanie, anorektyczki by tego nadużywały.

Organelle:
Jądra pojedyncze, dużo mniej filamentów.


Kształt komórek wrzecionowaty, tworzą jakby błonę mięśniową.

Skurcze:
Niezależne od naszej woli, powoli się kurczą i powoli męczą.

Podział tkanek zwierzęcych + tkanka nabłonkowa.

Witam Wszystkich ponownie;)) Jedziemy z tkankami...

_________________________________

Tkanki zwierzęce - podział wg budowy :

1. Nabłonkowa.

2. Łączna.

3. Mięśniowa,

  4. Nerwowa i glejowa.

Tkanka zwierzęca - zespół komórek wywodzących się z jednego listka zarodkowego, mających jednolity charakter i spełniających w organizmie specyficzne funkcje.

___________________________

Funkcje tkanki nabłonkowej (ogólnie):
- warstwa graniczna między organizmem a środowiskiem zewnętrznym,
- uczestniczy w wymianie gazowej (u płazów bezpośrednio przez skórę lub u kręgowców w pęcherzykach płucnych),
- uczestniczy w wydalaniu (wspomaganie pracy pęcherza poprzez pot),
- wyścieła narządy,
- buduje niektóre narządy, gruczoły np. wątroba,
- chroni ciało przed uszkodzeniem mechanicznym lub innym,
- ułatwia odbiór bodźców zewnętrznych,
- zabezpiecza przed utratą wody,
- inne, zależnie od rodzaju tkanki...


Ważne cechy nabłonków!

Nieunaczynione (oprócz skóry płazów), zdolne do podziałów. Wręcz duże możliwości regeneracyjne (znaczenie także ma prostota budowy). Każda z tkanek ma błonę podstawną, która spaja komórki ze sobą, nadaje im kształt i transportuje substancje. Praktycznie brak substancji międzykomórkowej. Substancje odżywcze czerpią z położonej głębiej tkanki łącznej.

Bezkręgowce - wyst. tylko nabłonek jednowarstwowy.

Kręgowce -  nabłonek jednowarstwowy i wielowarstowy.

Tkanki nabłonkowe powstają z różnych listków zarodkowych zależnie od grupy systematycznej:
- z ektodermy powstaje naskórek i nabłonek przedniego i tylnego odcinka układu pokarmowego,
- z endodermy powstaje nabłonek środkowej części układu pokarmowego, płuc,
- z mezodermy powstaje nabłonek wyściełający naczynia krwionośne,


Sposoby wydzielania komórkowego:
- merokrynowo - górna część wydziela substancje bez uszkodzenia komórki,
- apokrynowo - część komórki odrywa się wraz z wydzieliną, następuje regeneracja,
- holokrynowo - cała zawartość komórki zamienia się w wydzielinę, śmierć komórki,


Ogółem wyróżnia się więcej tkanek, ale no bez przesady...nie będziemy wszyskich się uczyć ej :)


_______________________


Podział tkanki nabłonkowej wg funkcji:
   - pokrywający, np. naskórek,
  - gruczołowy, np. gruczoły potowe skóry,
  - zmysłowy, np. siatkówka oka,
  - wchłaniający, np. wnętrze jelit,
  - ruchowy, np. nabłonek migawkowy,
  - rozrodczy, np. w kanalikach nasiennych jąder (z niego powstają gamety),



Tkanka nabłonkowa (podział wg budowy):
a) jednowarstwowy
-płaski,
-sześcienny,
-walcowaty
-wielorzędowy,

b) wielowarstwowy
-płaski,
-przejściowy,


Ad.

• Jednowarstwowy płaski:

Jest najcieńszy - płaskie komórki, o jądrach rozmieszczonych centralnie. Jakie

to nam daje możliwości? Nie utrudnia przenikania np. gazów oddechowych.

DLATEGO -> Występowanie: naczynia krwionośne, pęcherzyki płucne, torebki ciałek

nerkowych (tzw. torebki Bowmana).

Funkcje:
- filtracja,
- bierny transport gazów oddechowych(czyli tlen i dwutlenek węgla),
- transport innych substancji,

• Jednowarstwowy sześcienny:

Nieco grubszy, ale także nie utrudnia wydzielania/wchłaniania. Komórki
sześcienne o centralnie położonym jądrze.

Występowanie: końcowe odcinki gruczołów, pęcherzyki tarczycy, kanaliki nerkowe.
Funkcje:
- wydzielnicza,
- czynny transport jonów,

• Jednowarstwowy walcowaty:

Komórki o kształcie zbliżonym do graniastosłupów, jądra umieszczone u ich

podstawy. Bardzo ważną cechą jest fakt, że w górnej części powierzchniowej może

posiadać kosmki lub rzęski. Coś Ci się może kojarzy?

Tak, mikrokosmki z jelita grubego do wchłaniania substancji odżywczych. Jeśli ma

rzęski to występuje np. w jajowodach. Otóż komórka jajowa podczas cyklu

przemieszcza się właśnie w ten sposób - jest przesuwana tymi rzęskami.

A WIĘC -> Występowanie: jajowody, jelito grube.
Funkcja:
- wchłanianie,
- wydzielanie,
- transport, np. kom. jajowej,

Ale uwaga, pamiętaj że jeszcze jeden typ może mieć rzęski...

• Jednowarstwowy wielorzędowy:

Komórki niereguralne, niektóre klinowate o różnym rozmieszczeniu jąder, co

powoduje złudzenie wielowarstwowości podczas badania mikroskopem. Stąd nazwa.

Jak już wspomniałam, na powierzchni posiada rzęski.

Występowanie: tzw. nabłonek migawkowy w drogach oddechowych (rzęski oczyszczają i ogrzewają wpływające powietrze).

• Wielowarstwowy płaski:

Kilka warstw płaskich komórek o intensywniejszych podziałach niż gdziekolwiek
indziej. Należy wspomnieć o warstwie rozrodczej, gdzie właśnie komórki się dzielą. Podczas gdy wierzchnie warstwy się złuszczają. Co z tego mamy wywnioskować? Będzie tam, gdzie jest narażony na ścieranie i uszkadzanie....
Występowanie:jama ustna, pochwa, odbyt.
powierzchnia skóry (czyli nieunaczyniony i nieunerwiony naskórek).

• Wielowarstwowy przejściowy:

Komórki mają niezwykłe właściwości zmiany swojego kształtu, dzięki czemu mogą się łatwo rozciągać.
Występowanie: drogi moczowe.