Występowanie: głównie wody morskie.
Budowa gąbek
Kształtem gąbki przypominają dzban o różnej szerokości otworu. Na tej postawie wyróżnia się 3 typy gąbek.
1. Ascon.
2. Sycon.
3. Leucon.
Każdy z typów posiada tzw. ostie (pory), którymi woda wędruje do środka - do jamy ciała. Ostie mają budowę prostą lub tworzą dosyć skomplikowane kanały. Po kolei....
Z jakich komórek zbudowane są gąbki?
- mezoglea - bezpostaciowa substancja, wypełniająca wnętrze gąbek;
- pinakocyty - zewnętrzne komórki, okrywające po prostu gąbki;
- choanocyty (kom. kołnierzykowe) - nazwę zawdzięczają swojej budowie: kołnierzyk i wystająca witka, która wprawiona w ruch "pompuje wodę" poprzez kanaliki, nie mylić z chondrocytami (kom. chrzęstna)! Odpowiedzialne są również za trawienie - to na kołnierzykach osadza się organiczna, wodna zawiesina, trawienie zachodzi na zasadzie endocytozy;
- amebocyty - zdolne do przekształcania się w inne typy komórek (np. gamety), poruszają się ruchem pełzakowatym;
Oprócz różnego rodzaju komórek występują również skleryty (spikule), które pełnią funkcję szkieletu wewnętrznego gąbek. Zbudowane są naajczęściej z węglanu wapnia, sponginy, krzemionki.
Rozmnażanie gąbek - występuje rozwój złożony, ponieważ obecna jest pływająca larwa. Nie ma gonad, gamety powstają w mezoglei i tu także zachodzi zapłodnienie kom. jajowych.
Co charakterystycznego?
REGENERACJA. Bardzo duże zdolności regeneracji. Komórki nie tracą zdolności do podziałów i są ponadto totipotencjalne, co oznacza, że mogą się zamieniać w różne typy komórek. To tak jakby u nas kom. skóry zdecydowały, że chcą zostać kom. nerwową. Sprawia to, że nie ma raczej tutaj mowy o typowych tkankach.
Znaczenie gąbek:
- filtrują wodę, oczyszczając ją z detrytusu, bakterii, planktonu,
- biologiczne wskaźniki czystości wody (coś jak porosty w stosunku do powietrza),
- popularne są również jako naturalne gąbki do kąpieli,
