poniedziałek, 23 stycznia 2012

Schemat rozwoju zarodkowego zwierząt.

Prawo biogenetyczne mówi, że zarodki w czasie rozwoju powtarzają rozwój ewolucyjny, tzn. filogenezę organizmów. W rzeczywistości tak nie jest, aczkolwiek rozwój jest bardzo podobny. Jaśniej mówiąc, to na przykładzie człowieka najpierw jest on pojedynczą komórką, potem organizmem wielokomórkowym (podziały zygoty), następnie miał być podobny do kolejnych grup systematycznych np. gadów, ptaków...co prawda mamy zaczątki ogona, ale nie jest to tak, że nasz rozwój  w brzuchu mamy to zapis historii ewolucji.
FAKTEM z tego wszystkiego jest to, iż mając kilka zarodków na określonym poziomie rozwoju, ciężko jest stwierdzić gatunek.


Ogólny rozwój zarodkowy:
GAMETY męska i żeńska
---zapłodnienie--->
ZYGOTA
---bruzdkowanie--->
MORULA --->
BLASTULA
---gastrulacja (wykształcanie gastruli)--->
GASTRULA =org. o 2 listkach zarodkowych (ektoderma, endoderma(u roślin też były listki zarodkowe stąd 1 i 2liścienne)).

I stoimy na rozdrożu. Jedna droga to PIERWOUSTE, druga to WTÓROUSTE. I tu i tu wytwarza się potem trzeci listek zarodkowy, tzw. mezoderma.

Różnice....Jak sama nazwa wskazuje 'pierwouste', czyli tam gdzie pierwotnie były "usta", tam pozostał otwór gębowy a na drugim końcu jelita jest odbyt. Pojawia się tu pojęcie "celoma".
Celoma to wtórna jama ciała, stworzona przez odkładające się komórki mezodermy pomiędzy ekto i endodermą. Mezoderma tworzy powiększający się pęcherzyk...i mamy celomę.
 Wtórouste to organizmy, których jama gębowa tworzy się po drugiej stronie gastruli (czyli wpuklenia utworzonego podczas gastrulacji), natomiast odbyt...no cóż, kształtuje się w miejscu gastruli lub w pobliżu. Wtórouste to np. szkarłupnie (popularne rozgwiazdy), strunowce ( lancetnik - początki kręgosłupa).

LISTKI ZARODKOWE:

1. Ektoderma zamienia się w:
wszystko co "ekto"=zewnętrzne, czyli nabłonki okrywające ciało i końcowy oraz początkowy odcinek przewodu pokarmowego; skoro nabłonki to także wytwory naskórka, czyli włosy, pazury; dalej narządy zmysłów i cały układ nerwowy.

2. Mezoderma zamienia się w:
nabłonki celomy; tkankę łączną, w tym krew + cały ukł. krwionośny i limfatyczny; układy: mięśniowy, wydalniczy (czyli ten od siku!! Odchody już z pokarmowego i zapamiętać sobie!), rozrodczy; I UWAGA: skóra właściwa.

3. Endoderma zamienia się w:
nabłonki środkowej części przewodu pokarmowego + gruczoły trawienne; nabłonek płuc.

c.d.n.
W następnym odcinku żyworodność, jajożyworodność...itp. A potem gąbki :)