Zapłodnienie u nagonasiennych.

Zapylenie jest to akt padnięcia ziarna pyłku na okienko zalążka.

 A więc mamy gametofit męski (mniej więcej jest to ziarenko pyłku z rozwiniętym w środku gametofitem; powstały tam dwie komórki).
1. Komórka wegetatywna zaczyna tworzyć łagiewkę pyłkową, która wrasta w ośrodek (makrosporangium żeńskie). Łagiewka rośnie aż dotrze do jednej z kom. jajowych.

2. Komórka generatywna dzieli się na dwie komórki plemnikowe (nie są to zwyczajne plemniki, lecz jedynie jądra). Pomiędzy dwiema komórkami następuje "rywalizacja", ponieważ tylko jedna połączy się z kom. jajową. Druga zginie, zdegeneruje.

Stworzona zostaje zygota, z której powstanie nowy, młody sporofit.


Kom. plemnikowa + kom. jajowa = zarodek.
Bielmo pierwotne  -> tkanka odżywcza dla zarodka.
Osłonki -> łupina nasienna zalążka. 
^^^^ Wszystkie te elementy tworzą NASIENIE. 

Rozwój ziarna pyłku i owocolistków nagonasiennych.

Musisz znać budowę ziarna pyłku i owocolistków, czyli męskich zarodników nagonasiennych.

W każdym ziarenku rozwija się męski gametofit (tylko kilkukomórkowy). Najważniejsze komórki to:
- komórka wegetatywna,
- komórka generatywna,

 Owocolistek
W ośrodku znajdują się 4 makrospory, z czego 3 szybko zanikają. Z jednej pozostałej rozwija się gametofit żeński (nazywany też bielmem pierwotnym). Powstają w nim dwie rodnie z komórkami jajowymi w sobie.

 Taki jest stan rzeczy przed zapłodnieniem.

Budowa kwiatów żeńskich i męskich nagonasiennych.

Kwiat żeński nagonasiennych:

Całość to owocolistek [łuska nasienna]. Owocolistki mają dwa zalążki umieszczone w dolnej części.
Jest to pojedynczy kwiat.
Każdy zalążek jest osłonięty osłonkami i posiada otwór - tzw. okienko.
To, co otaczają osłonki, czyli wnętrze to ośrodek (makrosporangium).
W ośrodku natomiast rozwijają się 4 makrospory (zarodniki żeńskie).




Cała szyszka żeńska, która składa się z owocolistków jest więc kwiatostanem (bo każdy owocolistek to kwiat).



Kwiat męski nagonasiennych:

Kwiat męski to strobil*, czyli kłos złożony z łuskowatych pręcików (mikrosporofili inaczej mówiąc). Na rysunku jest to ta środkowa "szyszka".
Każdy mikrosporofil ma 2 worki pyłkowe (mikrosporangia), gdzie wytwarzane są zarodniki, czyli ziarna pyłku (spory).

Każde ziarno pyłku zaopatrzone jest w 2 pęcherzyki lotne. Jest to przystosowaniem do wiatropylności, ponieważ pomagają ziarenkom przenosić się przez wiatr.

W środku pyłku znajduje się 1 komórka wegetatywna.

^ Ziarenka pyłku.

* Czasem, kiedy mowa o kwiecie męskim nagonasiennych mówi się, że to jest pojedynczy pręcik.

Nagonasienne - podział systematyczny i charakterystyka.

1. Nagonasienne drobnolistne:
a. Miłorzębowe.
b. Kordaitowe - wymarłe.
c. Szpilkowe.

2. Nagonasienne wielkolistne:
a. Paprocie nasienne.
b. Sagowce.
c. Benetyty - wymarłe.
d. Gniotowe.

Rośliny nagonasienne charakteryzują się:
- solidnym pniem (przyrasta na grubość dzięki kambium),
- korzeniem palowym (inny rodzaj korzenia to wiązkowy),
- liście to oczywiście makrofile (teoria telomowa),
- w drewnie występują tylko cewki,
- duży przyrost na grubość,
- korek,
- wiązki przewodzące są otwarte (występuje miazga),
- nie posiadają okwiatu,
- są wiatropylne,

Nagozalążkowe/nagonasienne drobnolistne:
- liście pojedyncze z dwudzielną [dychotomiczną] nerwacją,
- lub liście równowąskie przekształcone w igły,

Nagozalążkowe/nagonasienne wielkolistne:
- liście złożone - blaszka została podzielona, np. jak u paproci,

Nie będę przedstawiać rodzajów liści ani typów ulistnienia...to trochę zbędne.
Wiedz, że są liście proste i złożone a ulistnienie to sposób rozmieszczenia liści na łodydze :)




 Przede wszystkim należy wiedzieć kto tu rządzi...
 Sporofit. Sporofit jest pokoleniem dominującym u nagozalążkowych roślin nasiennych.
Są to np. duże, okazałe, zielone sosny, świerki i inne "drzewa"(powszechnie pojmowane przez zwykłych śmiertelników, czyli 'to co nad ziemią') innych gatunków.

 Gametofity są natomiast tak małe, że rozwijają się w zarodnikach a dokładniej w ścianach zarodników i jest bardzo krótkotrwały. Złożone są tylko z kilku komórek.


Znowu zaczyną się problemy z podwójnym nazewnictwem...a może już potrójnym, dlatego ważne jest żebyś zrozumiał, że każdy organ odpowiada poprzednim. Może jedynie mieć pewne ulepszenia, zmiany.

Zarodniki męskie = mikrospory = ziarna pyłku. Gamety męskie = plemniki.
Zarodniki żeńskie = makrospory.                      Gamety żeńskie = kom. jajowe. 

Nasienne - podział i powstawanie zalążków.

Rośliny nasienne dzielą się na:
1. Nagonasienne drobnolistne [nagozalążkowe].
2. Nagonasienne wielkolistne [nagozalążkowe].
3. Okrytonasienne [okrytozalążkowe].

Jak sama nazwa wskazuje różnią się tym, że zalążek jest okryty lub nie. Czym jednak jest zalążek?
To nie jest właściwie nic nowego. Pamiętasz makrosporangium? Występowało w roślinach różnozarodnikowych, np. u paproci. Są to struktury wytwarzające makrospory, z których wyrastają gametofity żeńskie.
makrosporangium = zarodnia,
makrospora = zarodnik,
zalążek - zarodnia okryta osłonkami,

U roślin nasiennych stopniowo bardziej faworyzowane przez naturę były makrosporangia [zarodnie] lepiej osłonięte przez telomy.
 Co to znaczy, że były 'faworyzowane'?
(Wkraczamy tu głębiej w temat ewolucji) Znaczy to, że rośliny, które wskutek drobnych zmian w fenotypie (tu:zarodnie bardziej osłonięte przez telomy) skuteczniej się rozmnażały. Jak to możliwe? To proste: myślę, że głębiej osadzone zarodnie były mniej wystawione na czynniki środowiska zewnętrznego, co zapobiegało uszkodzeniom ich samych lub zarodników. Cecha więc utrwalała się.

Zalążki po zapłodnieniu przekształcają się w nasiona. Omówimy to wkrótce ;)